Kijewo Szlacheckie, czyli dość niewielka wieś znajdująca się w powiecie chełmińskim. Wieś tą warto odwiedzić z powodu pałacu w dzielnicy zwanej „Pod Dorposz”. Pałac w Kijewie Szlacheckim rozpoczyna swą historię na początku XX wieku, kiedy na tych ziemiach istniał zabór pruski.
Majątek rozparcelowany, pałac pobudowany, właścicieli zmiany
Na początku XX wieku majątek zwany Kijewem ulega parcelacji. Dnia 25 listopada roku 1905 jedną z działek powstałych po tejże parcelacji drogą kupna nabywa Niemiec Oskar Schultz, i rozpoczyna budowy. Wznosi prezentowany dzisiaj pałac, młyn wraz z magazynem, oraz kilka budynków gospodarczych, zakłada też park. W roku 1918 pałac kupuje Robert Bitzer, był on właścicielem mleczarni. Pałac był w jego posiadaniu siedem lat, w roku 1925 od Bitzera kupuje go znany w Bydgoszczy i Toruniu kupiec, oraz właściciel młynów w Toruniu Leopold Rychter. Po dwóch latach, bo w roku 1927 majątek nabywa rodzina Ponieckich z Wielkopolski.
Wojny czas, Ponieckich wysiedlenie
Kiedy nadchodzi II wojenna zawierucha dnia 12 grudnia 1939 roku Ponieccy zostają wysiedleni z majątku. Zostali wywiezieni nocą, pozwolono zabrać im 20-50 kg bagaż i przetransportowano do punktu zbiorczego. Jan Poniecki w piśmie do sądu przekazuje, iż w pałacu w czasie wojny znajdował się obóz roboczy T.O.D, czyli z dużym prawdopodobieństwem chodzi o Organisation Todt, czyli założoną w 1938 organizację pracy przymusowej. I być może potwierdza to „legendę miejską” o przetrzymywanych w pałacowych piwnicach rosyjskich więźniach. Dopiero po wojnie Ponieccy powrócili do swego majątku.
Wojny koniec, Barbara wnosi Kijewo do rodziny, PRL i czasy obecne
Po Marii i Stanisławie Ponieckich, spośród ich sześciorga dzieci pałac przejmuje Jan Leon Poniecki oraz jego żona Maria Augustyna. Pracuje on w pobliskim młynie jako młynarz. Po podziale spadku oprócz Jana i żony w pałacu mieszka też jego siostra. Barbara ta wchodząc w związek małżeński ze swym mężem, wnosi Kijewo Szlacheckie do majątku rodziny Wojnowskich. Od tego czasu nic nie przeszkadzało rodzinie Wojnowskich w mieszkaniu w pałacu. Nawet nie zabrano go im podczas PRL, co jak wiadomo było przyczynkiem obecnych zniszczeń wielu zabytków. Pałac był w posiadaniu rodziny Wojnowskich do roku 31 października roku 2019 kiedy to pałac kupuje obecny właściciel (którego serdecznie z tego miejsca pozdrawiam).
Założenie pałacowo-parkowe dość niewielkie
Pałac w Kijewie Szlacheckim wchodzi w skład niewielkiego założenia pałacowo-parkowego w północno-zachodnim narożniku wsi, przy granicy z Płutowem. Usytuowany jest w centralnym punkcie niewielkiego parku, i zwrócony frontem w kierunku przebiegającej obok drogi. Park ten ma powierzchnię około 1.2 ha.
Budynku bryła
Sama bryła budynku jest dość zwarta, i całkowicie podpiwniczona, założona na nieregularnym kształcie. Poddasze jest częściowo użytkowe, nakryte wielopołaciowym dachem. Do południowo-zachodniego narożnika pałacu w Kijewie przylega 4-kondygnacyjan wieża. Wyróżnia się ona czterema okrągłymi wykuszami w narożnikach, i piramidalnym dachem krytym dachówką z lukarniami na cztery strony świata.
Na koniec zapraszam na profil poświęcony temu pałacu, na platformie Facebook, link o tutaj.
Źródła:
1.Kijewo Szlacheckie.pl
2.zabytek.pl
Galeria
[…] młyn należący do rodziny Wojnowskich z tego Wpisu. Historia jego posiadaczy pokrywa się z historią właścicieli wyżej wymienionego pałacyku. Oba […]
[…] św. Rocha (tego Rocha, którego św. źródełko opisałem tutaj). […]